Disosiyatif Bozukluklar

Disosiyatif Bozukluklar, kişinin bilinç, hafıza, kimlik veya algı gibi temel zihinsel işlevlerin parçalanması veya ayrışmasıyla karakterize edilen bir grup psikiyatrik bozukluğu ifade eder. Bu bozukluklar, bir kişinin travmatik bir deneyim veya stresli bir durumla başa çıkamayacak kadar zorlandığında ortaya çıkabilir. Çocuklar ve ergenler de disosiyatif bozukluklar geliştirebilirler. İşte disosiyatif bozukluklar hakkında daha fazla bilgi:

Disosiyatif Bozukluk Çeşitleri:

Disosiyatif bozuklukların farklı çeşitleri vardır. En yaygın disosiyatif bozukluklar şunlar olabilir:

1. Disosiyatif Kimlik Bozukluğu (Multiple Kişilik Bozukluğu): Bu durumda, bir kişi birden fazla ayrı kişilik veya bilinç durumu yaşar. Her bir kişilik, kişinin kendine özgü bir kimlik, davranış ve hafızası vardır.
2. Depersonalizasyon/Derealizasyon Bozukluğu: Bu durumda, kişi kendini veya çevresini gerçek dışı veya yabancı bir şekilde algılar. Depersonalizasyon, kendini gerçek dışı veya uzak hissetme durumunu ifade ederken, derealizasyon çevreyi gerçek dışı veya yabancı algılama durumunu ifade eder.
3. Disosiyatif Amnezi: Bu türde kişi, travmatik bir olayı veya stresli bir dönemi hatırlayamaz veya hatırlamakta zorluk çeker.

Disosiyatif Bozukluk Belirtileri:

Disosiyatif bozuklukların belirtileri kişiden kişiye farklılık gösterebilir, ancak genel olarak şunları içerebilir:

• Aniden kendini veya çevresini yabancı hissetme (depersonalizasyon/derealizasyon).
• Hafıza kaybı (disosiyatif amnezi).
• Kendine ait olmayan düşünce, his veya davranışların farkına varma (disosiyatif kimlik bozukluğu).
• Farklı kişiliklerin (alterlerin) ortaya çıkması, her birinin kendine özgü bir kimliğe sahip olması (disosiyatif kimlik bozukluğu).
• Travmatik deneyimlerle başa çıkma güçlüğü.
• Aniden ve beklenmedik şekilde bilinç kaybı.

Disosiyatif Bozuklukların Erken Teşhisi:

Disosiyatif bozuklukların erken teşhisi bazen zor olabilir, çünkü semptomlar diğer psikiyatrik veya nörolojik sorunlarla karışır. Ancak, bir çocuğun veya ergenin yaşadığı belirgin hafıza kaybı, kendini yabancılaşma veya farklı kişiliklerin belirgin ortaya çıkması gibi semptomlar fark edildiğinde bir uzmana başvurmak önemlidir.

Disosiyatif Bozuklukların Tedavisi:

Disosiyatif bozuklukların tedavisi, bireysel terapi (genellikle Kognitif-Davranışçı Terapi – KDT veya EMDR gibi) ile yapılır. Terapi, travmatik deneyimlerin neden olduğu disosiyatif semptomları yönetmeye odaklanır ve kişinin travma sonrası iyileşmesine yardımcı olur.

Ayrıca, ailenin destekleyici bir rol oynaması önemlidir ve aile terapisi bazen tedaviye dahil edilir.

Disosiyatif bozukluklar tedavi edilebilir, ancak tedavi süreci kişiden kişiye farklılık gösterir. Tedaviye uyum ve sürekli destek, iyileşme şansını artırır. Eğer çocuğunuzda veya ergeninizde disosiyatif bozukluk belirtileri fark ederseniz, bir çocuk ve ergen psikiyatri uzmanına başvurmak önemlidir.