Okul Korkusuyla Nasıl Başa Çıkılır?
Öncelikle okul korkusuna sebep olan durum hakkında bilgi toplamaya çalışılır. Özellikle küçük çocuklar yaşadıklarını sözel ifadeye dökebilme yetenekleri sınırlı olduğundan ne olduğunu sorduğunuzda size belirli bir sebep gösteremeyebilirler. Burada çocuğunuzun yaşadıklarını anlamaya çalışarak, sakin ve sabırlı bir şekilde ne zamanlar sorun yaşandığını gözlemlemek gerekir.
Okula gitmemek, korkulan durumdan kaçınma davranışıdır ve çocuk okula gitmediği müddetçe korkusunun asılsız olduğunu hiçbir zaman öğrenemeyecektir. Okula gitmediği gün ne kadar artarsa okula geri döndürmek o kadar zorlaşacaktır. Bu nedenle okul korkusunda bir an önce gerekli düzenlemeleri planlayıp okula dönmenin önemi büyüktür.
Okula giderken aşamalı bir şekilde alıştırma yapılması gerekir. Korkulan durumla birden baş başa kalmak yerine ufak adımlarla gidilmesi uyum sürecini kolaylaştırır. Aşağıda örnek bir aşamalı okula alışma programı sunulmuştur.
Okula Alışma Programı
- Ebeveyn sınıfta çocuğun yanında oturur
- Ebeveyn sınıfta çocuğun biraz uzağında oturur
- Ebeveyn sınıfta çocuğun oldukça uzağında oturur
- Ebeveyn sınıfın kapısında bekler
- Ebeveyn ilk derslerde sınıfın kapısında bekler, daha sonraki derslerde okul bahçesinde bekler
- Ebeveyn okul bahçesinde bekler
- Ebeveyn ilk derslerde okul bahçesinde bekler
- Ebeveyn okula gidiş ve dönüşte serviste çocuğa eşlik eder
- Ebeveyn sadece okula gidilirken serviste eşlik eder, servis dönüşünde de karşılar (servis kapısında)
- 10.Ebeveyn servise binerken uğurlar ve dönerken karşılar (servis kapısında)
Burada bu programın etkili olabilmesi için her çocuğun kendi koşullarına göre ona özel planlanması gerektiği unutulmamalıdır.
Okul korkusuyla uğraşırken ebeveynlerin daha az endişeli davranması ve sakin tutum gösterebilmesi gereklidir. Çocuğa olumlu bir model olunması, motivasyonunu arttırmakta yardımcı olacaktır. Vedaların olabildiğince kısa tutulması önerilir. Vedalaşırken ebeveynlerin kararlı bir tavır takınması ve iyimser yaklaşması, kaygılarını yatıştırabilmesi çocuğun sizden ayrılmasına yardımcı olacaktır.
Öğretmenin ve durumla ilişkili olabilecek diğer okul görevlilerinin (okul rehberlik servisi, servis şoförü vs.) çocuğun durumu hakkında bilgi sahibi olmalıdır. Hatta çoğu durumda okula alıştırma programını birlikte oluşturmak gerekir. Aile ile öğretmenin ve okul personelinin işbirliği içinde olması önemlidir.
Bu süreç içerisinde çocuğun okul korkusunu yenebilmesi için okul ortamında cesaretlendirici, olumlu deneyimler yaşaması önerilir. Cesaretli davranışlarını takdir etmek, korktuğu durumlarda olumsuz yorumlardan kaçınmak ve görmezden gelmek gerekir. Ayrıca çocuğun kendi kendini nasıl teşvik edebileceğinin öğretilmesi fayda sağlayacaktır.
Okuldan ne zaman, kim tarafından alınacağı, nerede buluşulacağı konularını öncesinde çocuğunuzla net bir şekilde konuşulmalıdır. Söylenildiği gibi yapmaya özen gösterilmelidir.
Süreç içerisinde işler zorlaşırsa bir çocuk ve ergen psikiyatristine başvuru yapmaktan çekinmeyin.
Detaylı bilgi için; Doç. Dr. Canan Kuygun Karcı