Çocuğumun Otizm Olduğunu Nasıl Anlarım?
Sadece bir özellikten yola çıkarak otizm tanısı koymak mümkün değildir. Çocuklardaki otizm belirtileri genellikle çevre tarafından normal gelebilecek durumlarla izah edilmeye ve geçiştirilmeye çalışılır. Ancak şüphelenilen durumlarda çocuğun erken teşhis alması tedavinin seyri açısından çok önemlidir. Otizmde en temel özellik, karşılıklı etkileşim ve ilişki kurma becerisindeki güçlüklerle ilgilidir. Ebeveynleri uyarmak, farkındalıklarını artırmak için bu belirtilere örnek olabilecek başlıkları şöyle sıralayabiliriz: Çocuğumun Otizm Olduğunu Nasıl Anlarım?
-Toplumsal etkileşimde bozulma varsa;
Toplumsal etkileşim ve iletişim için gerekli olan sözel olmayan davranışlarda göz göze gelme, yüz ifadesi ve beden dilinin kullanılmasında dikkat çekici bir bozulma vardır. Karşılıklı toplumsal ya da duygusal ilişkilere girmede, oyunlara katılmada güçlük çekerler. Başkalarının gereksinim ve sıkıntılarını anlamada sorun vardır (Empati Bozukluğu).
-İletişimde sorunlar varsa; Hem sözel, hem de sözel olmayan İletişimdeki bozulma belirgindir. İletişimin en önemli parçası dil ve konuşma gelişiminde gecikme vardır ya da hiç gelişmemiştir. Yeterli konuşmaları olsa bile, başkalarıyla konuşmayı başlatma ve sürdürmede belirgin bozuklukları vardır, sohbet edemezler. Otizmi olan çocukların, sosyal yönelimli iletişimden çok yineleyici biçimde konuşmaları dikkati çeker. Dillerinin-konuşmalarının diğer özellikleri ise, zamir karıştırmaları (ben yerine sen kullanmaları), gecikmiş veya anında ekolali (söyleneni aynı şekilde tekrar etme) ya da bazen de kelime uydurmalarıdır. Aynı zamanda konuşurken ses tonu, ritim ve vurgu yönünden de farklılıklar gösterirler. Otizmi olan çocukların zorlukları yalnızca dil-konuşma alanında olmayıp sözel olmayan iletişim (jest, mimik, işaret etme), selamlaşma (baş baş yapma, bay bay yapma) alanlarında da vardır. Hayali oyunları çoğu zaman yoktur.
Çocuğumun Otizm Olduğunu Nasıl Anlarım?
-Davranış ilgi ve etkinliklerde kısıtlılık varsa;
Otizmi olan çocuklarda ardışık davranışlar, alışılmışın dışında ilgiler, takıntılar, ritüeller, el parmak, vücut hareketleri, nesnelerle yineleyici biçimde uğraşlar görülür. Çoğu zaman daralmış bir ilgi alanıyla (örn: meteoroloji, futbol) uğraştıkları, belirli oyuncaklarla aynı şekilde tekrar tekrar oynadıkları görülebilir. Aynılıkta ısrar ederler, ufak değişikliklere aşırı tepki verirler (örn: masanın yerinin değişmesi ya da giysi değişikliği gibi). İşlevsel olmayan rutin ve ritüellere aşırı ilgi duyabilirler (örn: okula giderken ya da yemek yerken sırayla aynı şeyleri yapma, gidilecek yerlere mutlaka aynı yollardan gitme gibi). Mekanik hareketlere (örn: dönen tekerlekler, açılır, kapanır kapılar, vantilatörler) büyülenircesine ilgi duyabilirler. Eşyalara (örn: sicim, kredi kartı, şişe kapağı) aşırı ve tuhaf bağlanmalar gösterebilirler.
Yukarıda anlatılan kriterlerden bir veya birkaç tanesinin çocuğunuzda olduğunu düşünüyorsanız çocuk psikiyatri veya çocuk nöroloji uzmanına başvurmanız gereklidir.